İncoterms Rehberi: Temel Kurallar, Tarihçesi, 2020’deki Değişiklikler ve Tarihteki Büyük Yanlış Anlaşılma

İncoterms

Uluslararası ticarette sıkça duyduğumuz İncoterms, aslında alıcı ile satıcının kimin hangi sorumluluğu üstleneceğini belirleyen kurallar bütünüdür.

Yani malların taşınması sırasında navlun, sigorta, gümrük, taşıma riski gibi masrafların kime ait olduğunu netleştirir.

Aynı zamanda farklı ülkelerde kullanılan dillerin ve ticari ifadelerin yarattığı yanlış anlaşılmaları önler ve böylece ticaret daha güvenli hale gelir.

İncoterms Neden Önemli?

• Standart sağlar: Dünyanın her yerinde aynı kurallar geçerlidir.

• Riskleri netleştirir: Malın sorumluluğu hangi noktada satıcıdan alıcıya geçer?

• Maliyetleri paylaşır: Taşıma, sigorta, gümrük masrafları kimde olacak?
  

İncoterms’in Tarihi

• 1936: İlk kez Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından yayımlandı.

• 1953 – 1980: Gelişen ticaret ihtiyaçlarına göre birkaç kez güncellendi.

• 1990 – 2000 – 2010: Küresel ticaret hacmi arttıkça kurallar daha da netleştirildi.

2020: Son güncelleme yapıldı ve günümüzde hâlâ geçerli olan sürüm kullanılıyor.

İncoterms 2020’de Neler Değişti?

1. DAT → DPU Oldu

   • Eskiden DAT (Delivered at Terminal) vardı.

   • Şimdi DPU (Delivered at Place Unloaded) oldu.

   • Yani satıcı malı sadece limanda değil, alıcıyla anlaşılan herhangi bir yerde boşaltıp teslim edebilir.➡ Basitçe: “Malı terminalde değil, ister fabrikanın kapısında ister başka bir depoda boşaltıp verebilirim.”

2. Sigorta Kuralları Netleşti (CIF & CIP)

   • CIF: Satıcı sadece temel (minimum) sigorta yaptırır.

   • CIP: Satıcı artık daha kapsamlı sigorta yaptırmak zorunda.➡ Basitçe: “CIP’de sigortan daha güçlü, CIF’te daha sınırlı.”

3. Güvenlik Konusu Daha Açık Yazıldı

Artık satıcı ve alıcı için güvenlikle ilgili (örneğin gümrük kontrolleri, taşıma belgeleri) sorumluluklar net belirtildi.➡ Basitçe: “Kim güvenlik evraklarını hazırlayacak artık karışmıyor.”

Bonus: Tarihteki En Büyük İncoterms Yanlış Anlaşılmalarından Biri

Geçmişte, bir satıcı büyük bir ithalatçıya DDP (Delivered Duty Paid) — yani her şey ödenmiş teslim — koşuluyla mal satmayı kabul etmiş. Satıcı, bu anlaşmanın müşteriyi memnun edeceğini düşünerek sözleşmeyi hızlıca onaylamış.

Ancak satıcı, alıcının ülkesindeki ithalat düzenlemelerine sahip olmayan bir tedarikçiymiş. DDP’ye göre satıcı, gümrük vergilerini, iç gümrük işlemlerini ve ithalat izinlerini tamamen üstlenmek zorunda. Ne var ki satıcı, bu işlemleri gerçekleştiremediği için mallar limanda bekletilmeye başlanmış—gümrükte tıkalı bekleyen mallar, yüksek depolama ücretleri, gecikmeler ve nihayetinde sözleşmenin iptaliyle karşı karşıya kalınmış.